© Cees van de Ven

donderdag 18 november 2010
Nils Wogram's Root 70


Root 70 is het kwartet rond de Duitse trombonist Nils Wogram die, hoewel relatief onbekend in België, toch al jaren tot de top van de Europese jazzscene wordt gerekend. De groep bestaat naast de beide Duitsers Nils Wogram en Hayden Chisholm uit de Nieuw-Zeelanders Matt Penman en Jochen Rückert, stuk voor stuk excellente muzikanten op hun instrument.

Nils Wogram streeft ernaar om de traditie verder te brengen, zonder daarbij in een impasse te geraken. Niet voor niets klinkt Root 70’s prettig getoonzette, maar immer spannende muziek zo oorspronkelijk en tegelijkertijd fris van geest.

Voor dit concert laat Root 70 zich inspireren door de Amerikaanse Broadway-standards, waarvan de akkoordenschema’s worden overgenomen om er vervolgens een geheel eigen draai aan te geven. Hun muziek is een fusie van verschillende stijlen, waarbij microtonaliteit een grote rol speelt. De groep slaagt erin om een geheel nieuw en eigen geluid te creëren. Het geeft hun muziek een soort fijne geleidelijkheid, waardoor de melodieën subtieler worden en de harmonieën nóg harmonischer klinken. ‘Blues, bop en cool erscheinen im neuen Licht’, typeerde het magazine Jazz’N’More hun veelgeprezen cd ‘Root 70 on 52nd 1/4 Street’.


Nils Wogram (trombone), Hayden Chisholm (altsax), Matt Penman (bas), Jochen Rückert (drums).

Geoliede machine op toppunt van haar kunnen

Root 70, de groep rond de Duitse trombonist Nils Wogram, bestaat tien jaar en dat is eraan te horen. Zijn kwartet - met naast hem zijn landgenoot Jochen Rückert (drums) en de Nieuw-Zeelanders Hayden Chrisholm (altsax) en Matt Penman (bas) - vormt een hechte groep van naadloos op elkaar ingespeelde muzikanten, een geoliede machine op het toppunt van haar kunnen en zonder enige vorm van sleet of metaalmoeheid.

Root 70 behoort dan ook stilaan tot de top van de Europese jazz; getuige daarvan is hun ongelooflijk directe en eerlijke cd 'Listen To Your Woman', die dateert van begin vorig jaar. Een plaat die blijkbaar in één take werd opgenomen en waarbij het speelplezier en de authenticiteit uit je geluidsboxen spatten.

Omschreven als een Amerikaans klinkende bluesplaat, zit de blues hem eerder in het gevoel van melancholie die de plaat uitstraalt dan wel in het typische akkoordenschema dat de blues eigen is, en dat in de Amerikaanse jazzstandaards doorklinkt.

Het was de muzikanten aan te zien dat ze een vermoeide trip achter de rug hadden om tijdig in Dommelhof Neerpelt present te zijn, maar toch brachten ze de hele set met een gemak en een verbluffende vanzelfsprekendheid alsof het een fluitje van een cent betrof. Het resultaat van tien jaar lang met elkaar on the road te zijn? Alle nummers van 'Listen To Your Woman' passeerden deze avond de revue, met dezelfde gedreven frisheid en spontaniteit als waarmee ze op de plaat werden gezet.

Zoals in het ingehouden gespeelde 'Rusty Bagpipe Boogie', waarvan de titel volgens het bij de cd zittende tekstboekje verwijst naar een Schots kamasutra-standje, een boogiewoogienummer met Wogram op gedempte trombone en het aanstekelig kabbelende ritme van drummer Rückert, waar Chrisholm kleine miniatuurtjes rond weefde op altsax.

Speels en energiek, maar ook compact en gesloten was 'Precision', met een perfect unisoon samengaan van trombone en altsax. Dit alles aan een adembenemend hels tempo van de ritmesectie, waarop Wogram virtuoos werd voortgestuwd. 

De poëtische en traag slepende ballad 'Homeland’s Sky' met donkere bluesy tromboneklanken als intro, waarna het nummer wijds opengebloeide als een landschap, trof me erg. Niet enkel de melodie, maar ook het gesproken dagboekfragment over een afkeer van het reizen en rondtrekken, terwijl de natuur altijd mooi is en je de wisseling van de seizoenen al reizend aan je voorbij laat gaan. 'Now I always stay foot... This tree, this mountain, this walt... let the others travel' was een heerlijk moment. De natte droom van eeuwig rondzwervende muzikanten, zeker na een vermoeidende reis als vandaag. 

Verrassend was het gebruik van de melodica in het reggaenummer 'Behind The Heart Beat' met een strak ritme op percussie en bas. Wonderlijk hoe het nummer van de ene op de andere maat subtiel overgleed in een heerlijke jazzswing.

Het catchy basritme in 'How Play Blues', een nummer van bassist Matt Penman, werd al snel overgenomen op trombone en vervolgens op altsax, mooi inkleurd door Wogram op melodica. Duizelingwekkend waren de tempowisselingen en overgangen in 'One For George', welke telkens zorgden voor een totaal andere klankkleur en sfeer. Het hoogtepunt was ongetwijfeld het traag en op donkere basklanken swingende 'Listen To Your Woman', het bluesy titelnummer van de cd. 

Met een grootse subtiliteit op de warme gedempte trombone en altsax klonk deze slepende melodie als een volwaardige jazzstandaard. Bizar en vreemd was 'Hot Summer Blues', met keelklanken en boventonen als intro, om dan los te barsten in een zeer snel en virtuoos samenspel tussen trombone en altsax. Na 'Goodnight Blues' als toegift zat het concert erop. 

Adembenemend om dit gezelschap bezig te zien: spits en virtuoos, met een verbluffende technische beheersing van hun instrumenten, zonder daar onnodig mee uit te pakken. De authenticiteit, de sierlijke spontaniteit en de vanzelfsprekendheid van dit viertal maakten van dit concert een muzikaal festijn.

(Robert Kinable)

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Cees van de Ven.